Bài 5: Luyện tập về biện pháp điệp từ, điệp ngữ trang 62 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Chân trời sáng tạo

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 62 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Xác định và nêu tác dụng của điệp từ, điệp ngữ trong bài thơ sau:

Em yêu nhà em

Chẳng đâu bằng chính nhà em

Có đàn chim sẻ bên thềm líu lo

Có nàng gà mái hoa mơ

Cục ta, cục tác khi vừa đẻ xong

Có bà chuối mật lưng ong.

Có ông ngô bắp râu hồng như tờ

Có ao muống với cá cờ

Em là chị Tấm đợi chờ bống lên

Có đầm ngào ngạt hoa sen

Ếch con học nhạc, dế mèn ngâm thơ

Dù đi xa thật là xa

Chẳng đâu vui được như nhà của em.

Đoàn Thị Lam Luyền

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ để tìm được điệp từ, điệp ngữ và nêu tác dụng

Lời giải chi tiết:

Điệp ngữ “Có….”

=> Tác dụng: Liệt kê các sự vật có ở nhà của em. Từ đó cùng nhau tạo ra một bức tranh hình dung về một gia đình hạnh phúc, đầy ắp yêu thương và sự gắn kết.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 63 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Thực hiện yêu cầu:

a. Chọn một từ phù hợp trong khung thay cho các □ trong bài ca dao sau:

đợi, trông, chờ

Người ta đi cấy lấy công

Tôi nay đi cấy còn □ nhiều bề.

□  trời, □ đất, □ mây,

□ mưa, □ nắng, □ ngày, □ đêm.

□ cho chân cứng đá mềm,

Trời yên, biển lặng mới yên tấm lòng.

Ca dao

b. Nêu tác dụng của việc sử dụng từ em chọn.

Phương pháp giải:

a. Em đọc kĩ bài thơ và nghĩa của các từ, suy nghĩ và điền từ phù hợp.

b. Em đọc kĩ bài thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a.

Người ta đi cấy lấy công

Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.

Trông trời, trông đất, trông mây,

Trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm.

Trông cho chân cứng đá mềm,

Trời yên, biển lặng mới yên tấm lòng.

b. Tác dụng: Điệp từ "Trông" có tác dụng thể hiện sự chăm chỉ, công việc vất vả và sự hy vọng của người làm ruộng. "Trông" đề cập đến hành động theo dõi, chờ đợi và hy vọng trong việc quan sát các dấu hiệu của thiên nhiên, như trời, đất, mây, mưa, nắng, ngày và đêm. Nó tạo ra một hình ảnh sâu sắc về sự kỳ vọng và hy vọng của người nông dân trong việc chờ đợi một mùa màng bội thu, cũng như sự phụ thuộc của họ vào tự nhiên và các yếu tố môi trường khác.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 63 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc bài thơ sau và thực hiện yêu cầu:

Ngôi nhà

Em yêu nhà em

Hàng xoan trước ngõ

Hoa xao xuyến nở

Như mây từng chùm.

Em yêu tiếng chim

Đầu hồi lãnh lót

Mái vàng thơm phức

Rạ đầy sân phơi.

Em yêu ngôi nhà

Gỗ, tre mộc mạc

Như yêu đất nước

Bốn mùa chim ca.

                         Tô Hà

a. Tìm và nêu tác dụng của điệp từ, điệp ngữ có trong bài thơ.

b. Viết 2 – 3 câu văn hoặc sáng tác 4 – 6 dòng thơ bày tỏ tình cảm về ngôi nhà em ở, trong đó có sử dụng điệp từ, điệp ngữ.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Điệp ngữ: “Em yêu….”

=> Tác dụng: thể hiện tình cảm sâu đậm với nơi sinh sống; làm nổi bật ý, tạo sự nhịp nhàng bài thơ.

b. Ngôi nhà của em là mái ấm bao bọc bởi tấm thân gỗ mộc mạc. Ngôi nhà của em là nơi đong đầy những kỷ niệm ngọt ngào và hạnh phúc gia đình. Mỗi buổi sáng, ánh nắng len lỏi qua cửa sổ, làm lung linh bức tranh hạnh phúc và ấm áp của tuổi thơ. Dưới mái nhà, tiếng cười của gia đình luôn rộn ràng, đầy ắp yêu thương và sự bình an.