5. Bài tập tiếng Việt trang 12 sách bài tập Ngữ văn 9 - Cánh diều Ngữ văn lớp 9

Câu 1

Trả lời Câu hỏi 1 trang 12 SBT Văn 9 Cánh diều

Trong các tác phẩm dưới đây, tác phẩm nào viết bằng chữ Hán, tác phẩm nào viết bằng chữ Nôm, tác phẩm nào viết bằng chữ Quốc ngữ?

Chiếu dời đô (Lý Công Uẩn), Mời trầu (Hồ Xuân Hương), Hoàng Lê nhất thống chí (Ngô gia văn phái), Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi), Cảnh khuya (Hồ Chí Minh), Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi), Dọc đường xứ Nghệ (Sơn Tùng).

Phương pháp giải:

Dựa vào sự hiểu biết, suy luận của mình và xem lại giới thiệu về các tác phẩm ở phần Đọc hiểu văn bản

Lời giải chi tiết:

Chữ Hán	Chữ Nôm	Chữ Quốc ngữ
Chiếu dời đô, Hoàng Lê nhất thống chí, Đại cáo bình Ngô,	Mời trầu	Cảnh khuya, Đất rừng phương Nam, Dọc đường xứ Nghệ

Câu 2

Trả lời Câu hỏi 2 trang 12 SBT Văn 9 Cánh diều

Tìm cách diễn đạt phù hợp ở bên B và giải thích vì sao cách diễn đạt đó phù hợp với mỗi loại tác phẩm nêu bên A.

A. Tác phẩm	B. Được dịch hay phiên âm
a. Tác phẩm viết bằng chữ Hán	1) Được phiên âm ra chữ quốc ngữ
b. Tác phẩm viết bằng chữ Nôm	2) Được dịch sang tiếng Việt
b. Tác phẩm viết bằng chữ Nôm	3) Được dịch ra chữ Quốc ngữ

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết của em về đặc điểm của mỗi loại tác phẩm.

Lời giải chi tiết:

a- 1, 2 vì viết bằng chữ Hán cần phải phiên âm sang chữ quốc ngữ để hiểu từ đó và dịch nghĩa sang tiếng Việt để hiểu bài thơ

b- 3 vì chữ Nôm chỉ cần được chuyển sang chữ quốc ngữ để hiểu

Câu 3

Trả lời Câu hỏi 3 trang 12 SBT Văn 9 Cánh diều

Hãy tìm thêm một số ví dụ về các trường hợp sau trong chữ Quốc ngữ:

a) Trường hợp dùng nhiều chữ cái khác nhau để ghi cùng một âm. Ví dụ, ghi âm /k/ bằng các chữ c, k, q.....

b) Trường hợp dùng một chữ cái để ghi nhiều âm khác nhau. Ví dụ, dùng chữ a vừa để ghi âm /a/, vừa để ghi âm /ă/....

c) Trường hợp ghép nhiều chữ cái để ghi một âm. Ví dụ: ch, ng, kh…

Phương pháp giải:

Tìm các ví dụ trên Internet

Lời giải chi tiết:

a) Âm /c/ thay cho /k/, /q/…

b) Âm /â/ vừa để ghi âm /â/ vừa để ghi âm /ơ/

c) Qu, ngh, gh…

Câu 4

Trả lời Câu hỏi 4 trang 12 SBT Văn 9 Cánh diều

phỏng âm) trong tiếng Hán để ghi một yếu tố trong tiếng Việt. Ví dụ, ghép thảo (yếu tố ghi nghĩa) với cổ (yếu tố mô phỏng âm) trong tiếng Hán để ghi yếu tố cỏ trong tiếng Việt (thảo + cổ = cỏ).

Dựa vào cách cấu tạo chữ Nôm được giới thiệu ở trên, hãy cho biết trong những chữ Nôm (được thể hiện dưới dạng chữ Quốc ngữ in đậm) dưới đây, yếu tố nào dùng để ghi nghĩa, yếu tố nào dùng để ghi âm.

a) chồng = trùng + phu

b) gái = nữ + cái

c) già = lão + trà

d) năm = nam + niên

e) trâu = ngưu + lâu

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết về nghĩa của các yếu tố Hán Việt và cấu tạo chữ Nôm

Lời giải chi tiết:

Câu	Yếu tố ghi nghĩa	Yếu tố ghi âm
a	phu	trùng
b	nữ	Cái
c	lão	trà
d	niên	Nam
e	ngưu	lâu

Giải Bài tập tiếng Việt trang 12 sách bài tập Ngữ văn 9 - Cánh diều