Hướng dẫn quy trình trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống (được gợi ra từ một nhân vật văn học)

1. Hướng dẫn quy trình nói

TRƯỚC KHI NÓI

a. Chuẩn bị nội dung nói

- Lựa chọn một vấn đề đời sống có ý nghĩa được gợi ra từ một nhân vật văn học trong tác phẩm mà em đã đọc

- Thu thập tư liệu cho nội dung trình bày:

+ Tìm ý tưởng cho bài trình bày

+ Tìm thêm thông tin liên quan

- Lập đề cương bài nói

Ví dụ:

+ Nhân vật mèo Gióc-ba đã gợi ra vấn đề về sự trân trọng lời hứa như thế nào?

+ Trân trọng lời hứa là gì? Tại sao cần phải trân trọng lời hứa?...

+ Bài học rút ra từ câu chuyện trân trọng lời hứa của mèo Gióc-ba là gì?

b. Tập luyện

- Tập nói một mình để nắm chắc nội dung trình bày.

- Nắm rõ các tiêu chí đánh giá bài nói

TRÌNH BÀY BÀI NÓI

a. Người nói

- Lần lượt trình bày các ý theo nội dung đã chuẩn bị

- Nhấn mạnh ý kiến riêng của mình về vấn đề đời sống

- Điều chỉnh giọng nói, tốc độ nói; sử dụng cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung trình bày và thể hiện sự tương tác với người nghe

b. Người nghe

- Tập trung lắng nghe để nắm được nội dung trình bày của bạn

- Chú ý cách trình bày và thái độ của người nói

- Ghi lại một số nội dung dự kiến sẽ thảo luận với người nói

SAU KHI NÓI

Người nghe

Người nói

Kiểm tra lại các thông tin đã nghe được, trảo đổi với người nói trên tinh thần xây dựng và tôn trọng. Có thể trao đổi bằng cách:

- Đặt câu hỏi để thu thập thêm thông tin về vấn đề thảo luận

- Đưa ra lí do thể hiện sự đồng tình hay không đồng tình với ý kiến của người nói

- Nhận xét về lí lẽ và bằng chứng mà người nói sử dụng

Lắng nghe, phản hồi ý kiến của người nghe với tinh thần cầu thị:

- Trả lời câu hỏi, bổ sung thông tin cho những nội dung mà người nghe chưa rõ

- Bổ sung lí lẽ, bằng chứng để bảo vệ ý kiến của mình nếu nhận thấy ý kiến đó đúng

- Tiếp thu những ý kiến góp ý mà em cho là xác đáng

2. Ví dụ minh họa

Nhân vật mèo Gióc-ba đã gợi ra vấn đề về sự trân trọng lời hứa như thế nào?

- Câu chuyện mở ra với tình huống vô cùng xúc động: Chú mèo Gióc-ba tình cờ chứng kiến cái chết của chim hải âu mẹ đáng thương. Gióc-ba đã hứa với hải âu mẹ rằng không ăn quả trứng, chăm lo cho quả trứng đến khi chim non ra đời và dạy hải âu con bay. Bằng tình thương yêu lớn lao và lòng vị tha, Gióc-ba đã nỗ lực thực hiện được tất cả những lời hứa với hải âu mẹ.

- Việc giữ lời hứa thể hiện trách nhiệm, uy tín, lòng tự trọng của mỗi người; sự tôn trọng đối với người khác.

- Người giữ lời hứa sẽ được mọi người tin tưởng…

Bài trước Bài sau