Yêu cầu và hướng dẫn viết bài văn phân tích tác phẩm truyện

1. YÊU CẦU KHI VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN

- Giới thiệu tác phẩm truyện (nhan đề, tác giả) và nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.

- Nêu ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm

- Nêu được chủ đề của tác phẩm

- Chỉ ra và phân tích được tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm (như cốt truyện, nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôi kể, ngôn ngữ,…)

- Sử dụng các bằng chứng từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến nêu trong bài viết

- Nêu được ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện

2. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

TRƯỚC KHI VIẾT

a. Xác định tác phẩm truyện cần phân tích

- Có những trường hợp, người ra đề đã ấn định tác phẩm truyện cụ thể trong đề bài

- Nếu được tự chọn tác phẩm để phân tích, cần liệt kê các tác phẩm mà mình đã học, đã đọc và chọn trong số đó một truyện mà em ấn tượng nhất. Hãy ghi vắn tắt một số thông tin cơ bản: tên tác phẩm, tác giả, thể loại (truyện ngắn hay tiểu thuyết)…

b. Tìm ý

- Đọc tác phẩm, em có cảm xúc như thế nào? Em ấn tượng nhất với tác phẩm ở điều gì?

- Nội dung chính của tác phẩm là gì?

- Chủ đề của truyện là gì?

- Tác phẩm có những nét đặc sắc gì về hình thức nghệ thuật? Những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung?

- Tác phẩm truyện có ý nghĩa, giá trị gì?

c. Lập dàn ý

- Mở bài: giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm (nhan đề, tác giả); nêu ý kiến khái quát về tác phẩm

- Thân bài:

+ Nêu nội dung chính của tác phẩm

+ Nêu chủ đề của tác phẩm

+ Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm

- Kết bài: khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm

VIẾT BÀI

Khi viết bài, cần lưu ý:

- Bài viết cần đủ ba phần, trong đó phần thân bài tập trung làm sáng tỏ chủ đề và phân tích tác dụng của một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm truyện.

- Bài viết cần có các luận điểm chính được sắp xếp theo trật tự lô-gic; tránh rơi vào việc chỉ kể lại diễn biến câu chuyện trong tác phẩm.

- Cần lựa chọn, trích dẫn và phân tích các bằng chứng tiêu biểu từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến của người viết; tránh phân tích tác phẩm một cách chung chung.

CHỈNH SỬA BÀI VIẾT

Đọc lại bài viết, đối chiếu với yêu cầu của kiểu bài để thực hiện việc chỉnh sửa, hoàn thiện. Lưu ý:

- Bổ sung, chỉnh sửa nếu chưa nêu được chủ đề, chưa chỉ ra và phân tích được tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm truyện hoặc phân tích chưa thuyết phục.

- Nếu mỗi luận điểm chưa được làm sáng tỏ bằng các bằng chứng chưa cụ thể, thuyết phục thì cần bổ sung, chỉnh sửa.

Bài trước Bài sau